Hipoalergiczne koty przyszłości
Geny kodujące główny koci alergen nie wydają niezbędne dla kotów, a ich genetyczna modyfikacja pozwoliłaby stworzyć zwierzęta bezpieczniejsze dla otoczenia – sugerują naukowcy na łamach pisma „PNAS Nexus”.
Około 15 proc. dorosłych i dzieci w USA jest uczulonych na koty, a właściwie na specyficzne białko zawarte w ich ślinie, moczu i złuszczonym naskórku. Białko to może się unosić w powietrzu i osadzać na różnych powierzchniach. Typowe objawy uczulenia to katar, kichanie, swędzenie oczu, duszność, kaszel, zaczerwienienie skóry czy wysypki skórne. Jak oceniają eksperci, tego rodzaju alergia powoduje co roku około 500 000 ataków astmy i wymaga 350 000 wizyt na izbie przyjęć. Trudno im zapobiec.
Martin D. Chapman i jego współpracownicy z firmy InBio oraz Michigan State University i Texas A&M University przeprowadzili badania nad genami CH1 i CH2, które kodują najważniejszy koci alergen - Fel d 1. Koty wytwarzają Fel d 1 w swoich gruczołach łojowych, ślinowych, okołoodbytniczych i łzowych. Funkcja tego białak jest nieznana, ale porównanie sekwencji Fel d 1 i homologów od 276 kotów domowych lub egzotycznych — w tym pum, gepardów, lwów, tygrysów i jaguarów — sugeruje, że geny CH1 i CH2 potencjalnie zapewniają pewną przewagę w zakresie sprawności.
Fel d 1 może brać udział w regulacji odporności, ochronie skóry lub komunikacji chemicznej między kotami. Jednak koty genetycznie zmodyfikowane tak, aby nie miały CH2, wydają się zdrowe, a porównania sekwencji genów pomiędzy gatunkami sugerują, że alergen ten jest albo nieistotny, albo że funkcja Fel d 1 różni się w zależności od gatunku kota.
Dwa z analizowanych kotów — puma i kot czarnołapy (przypominający zwykłego kota domowego, najmniejszy dziki kot z Afryki Południowej) — miały mutacje, które prawdopodobnie zapobiegały ekspresji Fel d 1, co dodatkowo wskazuje, że alergen może nie być niezbędny dla kotów. Według autorów użycie technologii CRISPR do usunięcia genów CH1 i CH2 mogłoby umożliwić stworzenie kotów hipoalergicznych.
Wyniki badania przedstawiono na łamach "PNAS Nexux" (https://doi.org/10.1093/pnasnexus/pgae447 ).(PAP)
Paweł Wernicki
pmw/ zan/