90. rocznica urodzin prof. Andrzeja Jaczewskiego, nestora polskiej seksuologii

W piątek 20 września 90. rocznicę urodzin obchodzi prof. dr hab. n. med. Andrzej Jaczewski, nestor polskiej seksuologii, lekarz pediatra i pedagog, specjalista medycyny szkolnej zajmujący się zagadnieniami rozwoju dzieci i młodzieży.

„Był jedynym z 10 recenzentów książki +Sztuka Kochania+ Michaliny Wisłockiej, który napisał pozytywną recenzję i przewidział jej wielki sukces” – powiedział PAP szef Katedry Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Seksuologii Uniwersytetu Warszawski prof. Zbigniew Izdebski. Książka ukazała się w 1978 r. i natychmiast stała się bestsellerem. Wszystkie jej wydania sprzedały się w nakładzie aż 7 mln egzemplarzy.

Profesor opublikował prawie 40 własnych książek, które zyskały uznanie; wśród nich liczne wielokrotnie wznawiane poradniki popularnonaukowe, tłumaczone na język angielski, włoski, niemiecki, rosyjski, czeski i litewski. W 2014 r. ukazała się „Seksualność dzieci i młodzieży. Pół wieku badań i refleksji”. Jest też autorem monografii „Erotyzm dzieci i młodzieży” oraz wydawanych od przeszło 40 lat książek „O chłopcach dla chłopców”, „O dziewczętach dla dziewcząt”, na których wychowało się wiele pokoleń młodych Polaków. Przed kilkoma laty ponownie je wznawiano.

Andrzej Jaczewski urodził się w 1929 r. w Piastowie w rodzinie nauczycielskiej. Pochodzi z rodu wywodzącego się ze wschodniego Mazowsza. „W r. 1419 Piotr z Lisowa dostał od księcia Janusza I 10 włók gruntu i założył Jaczewo, od którego pochodzi to nazwisko” – wspominał profesor w jednej ze swych książek.

W czasie II wojny uczył się na tajnych kompletach. Od lipca 1942 r. należał do Szarych Szeregów, będąc zastępowym, a potem drużynowym „Zawiszy”. Po wojnie uczestniczył w odbudowie struktur harcerstwa, równocześnie angażując się w działalność podziemną w tzw. grupie „Krzysztofa”, w związku z czym został aresztowany (w procesie zapadły trzy, a zostały wykonane dwa wyroki śmierci). Po uwolnieniu musiał się ukrywać aż do amnestii w 1947 r. Działał nadal w harcerstwie, będąc m.in. hufcowym hufców Harcerzy Inowrocław-Wschód i Żoliborz. W 1949 r. został usunięty z ZHP.

W 1952 r. ukończył Akademię Medyczną w Warszawie, uzyskał specjalizację II st. z pediatrii i medycyny szkolnej. W 1953 r. wyjechał do Gorlic w Beskidzie Niskim, zbudował tam swój dom, w którym mieszka do dziś. W latach 50. był pierwszym ordynatorem Oddziału Dziecięcego w Szpitalu Powiatowym i kierownikiem Przychodni Matki i Dziecka w Gorlicach. Przyczynił się do ograniczenia śmiertelności niemowląt z powodu biegunki, która na wsi była wówczas powszechna. Jako pierwszy użył w leczeniu maluchów kroplówki, wówczas niestosowanej.

W 1955 r. otrzymał stypendium w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie, gdzie od 1956 r. pracował jako asystent, a później adiunkt w Katedrze Propedeutyki Pediatrii Akademii Medycznej. Rozpoczął wtedy badania z zakresu rozwoju i wychowania seksualnego dzieci i młodzieży. Przez wiele lat pracował jako lekarz szkolny w LO im. Joachima Lelewela w Warszawie.

Od 1970 r. pracował na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Przez dwie kadencje był prodziekanem do spraw studenckich. Wieloletni kierownik katedry biomedycznych podstaw rozwoju i wychowania. Założyciel i pierwszy kierownik studium wychowania seksualnego UW. Przez 17 lat był również profesorem na Uniwersytecie w Kolonii.

Prof. Jaczewski współtworzył pierwszą w Polsce poradnię rodzinną dla młodzieży, zajmującą się poradnictwem seksuologicznym, antykoncepcyjną oraz zwalczaniem uzależnień. Jest założycielem i byłym Prezesem Towarzystwa Zdrowia Seksualnego, honorowym członkiem Towarzystwa Rozwoju Rodziny.

Przez 27 lat prowadził w telewizji polskiej programy z zakresu nauki o człowieku dla szkół. Przez 25 lat dla czasopisma „Jestem” pisał felietony z cyklu „Kultura Seksualna”. Jeszcze w latach 2012?2017 powadził blog Cicer_cum_caule.

Prof. Jaczewski jest autorem teorii rozszczepienia dojrzałości psychoseksualnej oraz teorii tzw. wirażu rozwojowego. W kraju jak i zagranicą popularyzował wiedzę o Januszu Korczaku i jego dorobku. Otrzymał medal im. Janusza Korczaka.

Wyróżniony licznymi odznaczeniami państwowymi, m.in.: Orderem Odrodzenia Polski, Polonia Restituta; Krzyżem Armii Krajowej; Złotym Krzyżem Zasługi oraz Złotym Medalem im. Alberta Schweitzera, nadawanym przez Światową Akademię Medycyny. (PAP)

zbw/ ekr/



Opublikowano: 2019-09-19 14:29

Uwaga! Artykuł pochodzi z portalu internetowego Serwis Naukowy PAP.