Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA) to organizacja zrzeszająca zawodowych astronomów. Co dwa lata organizuje Zjazdy PTA, które są dużymi konferencjami naukowymi i stanowią przegląd najnowszych badań prowadzonych w Polsce w dziedzinie astronomii naziemnej i satelitarnej. Zawierają także elementy związane z popularyzacją i często towarzyszą im imprezy popularnonaukowe dla mieszkańców regionu, w którym odbywa się konferencja.
W tym roku miejscem konferencji jest Poznań, a dla mieszkańców przygotowano Festiwal Mobilnych Planetariów rozstawionych w niedzielę w galeriach handlowych w całym mieście, który cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem, oraz kinowe pokazy filmów o kosmosie (odbędą się 14 i 15 września dla widzów indywidualnych oraz 29 i 30 września dla szkół).
W poniedziałek w Collegium Minus nastąpiło otwarcie 37. Zjazdu PTA. W uroczystości uczestniczył wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego, prof. Włodzisław Duch. władze Miasta Poznania oraz władze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Uroczystość uświetnił koncert pianisty Jacka Kortusa.
W trakcie uroczystości uhonorowano laureatów trzech nagród i medali przyznawanych przez Polskie Towarzystwo Astronomiczne. Najważniejszym odznaczeniem przyznawanym przez PTA jest Medal Bohdana Paczyńskiego, przyznawany za wybitne osiągnięcia naukowe. W tym roku otrzymał go amerykański astronom George W. Preston, który w trakcie swojej kariery naukowej specjalizował się w spektroskopii gwiazdowej, a w szczególności badał chemiczną ewolucję gwiazd w Drodze Mlecznej, zajmował się transferem masy w starych układach podwójnych oraz szczegółowo badał gwiazdy zmienne pulsujące typu RR Lyrae. Po odebraniu nagrody laureat wygłosił wykład dotyczący swoich badań nad gwiazdami RR Lyrae.
Kolejną wręczoną nagrodą była Nagroda i Medal im. Włodzimierza Zonna za popularyzację wiedzy o Wszechświecie. Otrzymał ją Andrzej Branicki za działalność popularnonaukową i dydaktyczną, zorganizowanie obserwatorium astronomicznego na Uniwersytecie w Białymstoku i pracę dydaktyczną w tym obserwatorium oraz dwie książki (przede wszystkim najnowszą pt. „Na własne oczy”).
Nagrodę Młodych otrzymał Michał Michałowski. Wyróżnienie to otrzymują młodzi naukowcy w wieku do 35 lat, którzy posiadają wyróżniający się dorobek naukowy. Michałowski wygłosi podczas konferencji prelekcję pt. „W jaki sposób tworzył się pył 680-850 milionów lat po Wielkim Wybuchu?”.
W uroczystościach, a później w dalszej części konferencji, uczestniczyła delegacja Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO), której przewodził dyrektor generalny ESO, prof. Tim de Zeeuw. Reprezentanci ESO przedstawili instrumenty obserwacyjne, do jakich jest możliwy dostęp w obserwatoriach ESO.
„Tegoroczny Zjazd PTA jest rekordowy pod względem liczby uczestników od wielu lat. Oprócz licznych prelekcji zgłoszono około 80 plakatów naukowych, co również jest bardzo dużą liczbą. Świadczy to o rosnącym zainteresowaniu badaniami kosmosu, co może mieć związek z akcesjami naszego kraju do ESO oraz ESA” - powiedziała dr hab. Agnieszka Kryszczyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.
„Poza wysokim poziomem naukowym warto wskazać na podjęte przez nas istotne działania dla jakości popularyzacji wiedzy o kosmosie. Polskie Towarzystwo Astronomiczne rozpoczęło przyznawanie certyfikatu dla planetariów, który ma w szczególności pomóc szkołom w wyborze wśród szerokiej oferty planetariów przenośnych. Jeśli planetarium dysponuje certyfikatem PTA, oznacza to, że jego seanse są zarówno ciekawe, jak i dobre pod względem merytorycznym” - dodała Kryszczyńska.
Konferencja potrwa jeszcze przez trzy kolejne dni. We wtorek odbędą się warsztaty na temat praktycznego wykorzystania teleskopów ESO, pisania wniosków obserwacyjnych, o zasobach archiwum naukowego ESO oraz trwających aktualnie w ESO przeglądów nieba. Będą też przedstawione programy naukowe ESO takie, jak możliwość doktoratów, staże dla młodych naukowców.
W drugiej wtorkowej sesji tematem będzie Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) i prowadzone przez nią misje naukowe z polskim udziałem. Wykład wygłosi także prof. Marek Banaszkiewicz, dyrektor niedawno powołanej Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA).
Witryna internetowa konferencji dostępna jest pod adresem http://www.pta.edu.pl/zjazd37 (PAP)
cza/ mrt/