Intensywność bólu zależy od oczekiwań

Oczekiwanie bólu działa na zasadzie samospełniającej się przepowiedni. Im większego bólu się spodziewamy, tym bardziej boli w rzeczywistości – czytamy na łamach „Nature Human Behaviour”.

Naukowcy z Uniwersytetu Amsterdamskiego (Holandia) oraz Uniwersytetu Kolorado w Boulder (USA) nauczyli 34 ochotników wiązać określony symbol z wysokim (bolesnym) lub niskim (bezbolesnym) natężeniem ciepła.

Uczestnicy podczas badania metodą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI), służącą do pomiaru aktywności mózgu, deklarowali, jak intensywnego bólu się spodziewają na widok wspomnianych symboli. Następnie oceniali rzeczywiste natężenie dyskomfortu po wystąpieniu bodźców bólowych.

Co ważne, intensywność bodźców nie zawsze wiązała się z poprzedzającymi je symbolami. Na przykład badana osoba mogła otrzymać bodziec o niskim natężeniu, chociaż widziała wcześniej symbol sugerujący pojawienie się bodźca o natężeniu wysokim.

Wyniki badania pokazały, że gdy uczestnicy spodziewali się wysokiego natężenia bólu, rejony ich mózgu odpowiedzialne za strach i zagrożenie ulegały większej aktywacji podczas oczekiwania. W momencie wystąpienia bodźca u badanych dochodziło z kolei do silniejszego pobudzenia rejonów odpowiedzialnych za powstawanie bólu. W konsekwencji ochotnicy odczuwali większy ból bez względu na rzeczywiste natężenie bodźca.

„To sugeruje, że oczekiwania wywierają głęboki wpływ na przetwarzanie bólu w mózgu” – komentuje współautorka eksperymentu, Marieke Jepma.

Fałszywe oczekiwania były też mało podatne na zmianę. Osoby, które spodziewały się intensywnego bólu, a potem go doświadczały, w późniejszym czasie zaczynały oczekiwać jeszcze gorszych doznań. Tymczasem u osób, które spodziewały się intensywnego bólu, ale potem go nie doświadczały, w kwestii oczekiwań nic się nie zmieniało.

„Wyniki naszego badania sugerują, że negatywne oczekiwania dotyczące bólu lub rezultatów leczenia mogą w niektórych sytuacjach utrudniać dochodzenie do siebie – z jednej strony poprzez wzmacnianie uczucia bólu, z drugiej poprzez uniemożliwianie dostrzeżenia poprawy. Pozytywne oczekiwania mogą wywierać za to odwrotny skutek” – podsumowuje badaczka.

O rezultatach eksperymentu można przeczytać na stronie: https://www.nature.com/articles/s41562-018-0455-8. (PAP)

ooo/ ekr/



Opublikowano: 2018-11-20 14:09

Uwaga! Artykuł pochodzi z portalu internetowego Serwis Naukowy PAP.