Sztuczna inteligencja wydaje się bardziej moralna od ludzi
Gdy ludzie otrzymają dwie odpowiedzi na pytanie dotyczące decyzji moralnych, większość uzna, że odpowiedź udzielona przez sztuczną inteligencję (AI) jest lepsza niż odpowiedź innego człowieka – informuje „Nature Scientific Reports”.
Badanie „Atrybucje sztucznych czynników w zmodyfikowanym teście Turinga” (https://www.nature.com/articles/s41598-024-58087-7) zostało przeprowadzone przez zespół prof. Eyala Aharoniego z Georgia State University (USA). Inspiracją dla naukowców był niezwykły rozkwit sztucznej inteligencji - dużych modeli językowych (LLM), takich jak ChatGPT, które zaczęły zyskiwać na znaczeniu w marcu ubiegłego roku.
„Byłem już zainteresowany podejmowaniem decyzji moralnych w systemie prawnym, ale zastanawiałem się, czy ChatGPT i inne LLM mogłyby mieć coś do powiedzenia na ten temat – powiedział Aharoni. - Ludzie będą wchodzić w interakcję z tymi narzędziami w sposób, który będzie miał implikacje moralne, na przykład konsekwencje dla środowiska, jeśli poprosimy o listę rekomendacji dotyczących nowego samochodu. Niektórzy prawnicy zaczęli już konsultować się z tymi technologiami w prowadzonych przez siebie sprawach. Jeśli więc chcemy korzystać z tych narzędzi, powinniśmy zrozumieć, jak działają, jakie mają ograniczenia i że niekoniecznie działają w sposób, w jaki myślimy, kiedy z nimi współpracujemy”.
Aby sprawdzić, jak sztuczna inteligencja radzi sobie z kwestiami moralnymi, Aharoni zaprojektował specyficzną formę testu Turinga.
„Alan Turing, jeden z twórców komputera, przewidział, że do roku 2000 komputery mogą przejść test, podczas którego zwykłemu człowiekowi zaprezentowane zostaną dwie interakcje, jedna z osobą, a druga z komputerem, ale w obu przypadkach jedynym sposobem komunikowania się będzie tekst. Wtedy człowiek może zadawać dowolne pytania, aby uzyskać informacje potrzebne do podjęcia decyzji, który z dwóch elementów interakcji jest człowiekiem, a który komputerem – zaznaczył Aharoni. - Jeśli człowiek nie potrafi ich rozróżnić, to - zdaniem Turinga - komputer należy nazwać inteligentnym”.
Na potrzeby testu Turinga Aharoni zadał studentom studiów licencjackich i sztucznej inteligencji te same pytania etyczne, a następnie przedstawił uczestnikom badania pisemne odpowiedzi. Następnie poproszono ich o ocenę odpowiedzi pod kątem różnych cech, w tym moralności, inteligencji i wiarygodności.
„Zamiast prosić uczestników o odgadnięcie, czy źródłem był człowiek, czy sztuczna inteligencja, po prostu przedstawiliśmy oba zestawy ocen obok siebie i pozwoliliśmy założyć, że oba pochodzą od ludzi – powiedział Aharoni. - Przy tym fałszywym założeniu oceniali atrybuty odpowiedzi, takie jak: W jakim stopniu zgadzasz się z tą odpowiedzią i która odpowiedź jest bardziej moralna?”
W przeważającej mierze odpowiedzi wygenerowane przez ChatGPT zostały ocenione wyżej niż odpowiedzi wygenerowane przez człowieka.
„Po otrzymaniu tych wyników ujawniliśmy uczestnikom, że jedną z odpowiedzi wygenerował człowiek, a drugą komputer, i poprosiliśmy ich, aby zgadli, która jest która” – powiedział Aharoni.
Aby sztuczna inteligencja przeszła test Turinga, ludzie nie mogą być w stanie odróżnić reakcji sztucznej inteligencji od ludzkich. W tym przypadku ludzie mogli dostrzec różnicę, ale nie z oczywistego powodu.
„Kłopot w tym, że ludzie mogli dostrzec różnicę dlatego, że ocenili odpowiedzi ChatGPT jako lepsze – powiedział Aharoni. - Gdybyśmy przeprowadzili to badanie 5–10 lat temu, moglibyśmy przewidzieć, że ludzie będą w stanie zidentyfikować sztuczną inteligencję ze względu na gorszą reakcję. Ale odkryliśmy coś przeciwnego – sztuczną inteligencję w pewnym sensie spisała się zbyt dobrze”.
Zdaniem Aharoniego odkrycie to ma interesujące implikacje dla przyszłości ludzi i sztucznej inteligencji.
„Nasze odkrycia prowadzą nas do przekonania, że komputer z technicznego punktu widzenia mógłby przejść moralny test Turinga – że mógłby nas oszukać w swoim moralnym rozumowaniu. Z tego powodu musimy spróbować zrozumieć jego rolę w naszym społeczeństwie, ponieważ będą chwile, kiedy ludzie nie będą wiedzieć, że wchodzą w interakcję z komputerem; będą też chwile, kiedy będą o tym wiedzieć i będą konsultować się z komputerem w celu uzyskania dalszych informacji, ponieważ ufają sztucznej inteligencji bardziej niż innym ludziom – podkreślił Aharoni. - Ludzie będą w coraz większym stopniu polegać na tej technologii, a im bardziej na niej polegamy, tym większe staje się z czasem ryzyko”.(PAP)
Paweł Wernicki
pmw/ bar/